آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که داربست‌های عظیم و سر به فلک کشیده‌ای که در پروژه‌های ساختمانی می‌بینید، چگونه برپا می‌شوند و پس از اتمام کار، به چه روشی جمع‌آوری می‌گردند؟ بستن داربست یا اسکافلد، یکی از مراحل حیاتی در هر پروژه ساخت و ساز است که دقت، دانش و رعایت اصول ایمنی را می‌طلبد. شاید در نگاه اول این کار پیچیده به نظر برسد، اما با یادگیری مراحل صحیح و آگاهی از هشدارهای ایمنی، می‌توانید با اطمینان خاطر بیشتری به این موضوع نزدیک شوید. این مقاله به شما کمک می‌کند تا با فرایند گام به گام نحوه بستن اسکافلد آشنا شوید، از نکات کلیدی ایمنی مطلع شوید و از خطرات احتمالی پیشگیری کنید.
چرا بستن صحیح داربست اهمیت دارد؟
بستن صحیح داربست به اندازه مونتاژ صحیح آن، حائز اهمیت است. جمع‌آوری غیر اصولی داربست می‌تواند منجر به سقوط، آسیب به تجهیزات، و در بدترین حالت، جراحات جدی و حتی مرگ شود. رعایت دستورالعمل‌ها و استفاده از نیروی کار ماهر و آموزش دیده، تضمین‌کننده ایمنی در محل کار است.
پیش از شروع: آمادگی و برنامه‌ریزی
پیش از آغاز هرگونه عملیات بستن داربست، برنامه‌ریزی دقیق و ارزیابی کامل محل کار ضروری است. این مرحله شامل بررسی نوع داربست، وزن تجهیزات، شرایط آب و هوایی و تعداد نیروهای لازم می‌شود.
بیشتر بخوانید: اسکافلد چیست؟
مراحل بستن اسکافلد در ۷ گام کلیدی
جمع‌آوری داربست باید به صورت معکوس فرآیند نصب آن انجام شود. این بدان معناست که آخرین قطعات نصب شده، اولین قطعاتی هستند که باید جدا شوند.
۱. بررسی و ارزیابی نهایی محل کار
قبل از هر اقدامی، لازم است یک بار دیگر محل کار را به دقت بررسی کنید. از عدم وجود موانع، وجود فضای کافی برای حرکت و انبارش قطعات، و همچنین شرایط جوی مناسب اطمینان حاصل کنید. بررسی کنید که آیا تمام ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای جمع‌آوری در دسترس هستند یا خیر. این مرحله همچنین شامل اطمینان از خلوت بودن منطقه اطراف داربست و دور نگه داشتن افراد غیرمجاز از آن می‌شود.
۲. خارج کردن تجهیزات و زباله‌ها از روی داربست
اولین گام عملی در فرآیند بستن اسکافلد، خالی کردن تمام ابزارها، مواد و زباله‌های باقی‌مانده از روی سکوها و پلتفرم‌های داربست است. این کار نه تنها به سبک شدن داربست کمک می‌کند، بلکه خطر سقوط اجسام و آسیب‌دیدگی افراد را به شدت کاهش می‌دهد. هرگونه شیء اضافی می‌تواند در حین جمع‌آوری خطرآفرین باشد.
۳. حذف اتصالات جانبی و تکیه‌گاه‌ها
اتصالاتی که داربست را به سازه اصلی متصل می‌کنند (مانند انکرهای دیواری)، باید به ترتیب و با دقت باز شوند. این اتصالات برای پایداری داربست در طول استفاده ضروری هستند، اما در زمان جمع‌آوری باید به صورت کنترل‌شده و از بالا به پایین برداشته شوند تا تعادل داربست حفظ شود.
۴. برداشتن سکوها و پلتفرم‌ها
پس از اطمینان از پایداری داربست، سکوها و پلتفرم‌ها (تخته‌های داربست) باید با دقت از بالا به پایین جمع‌آوری شوند. این کار معمولاً توسط دو نفر انجام می‌شود تا از افتادن تخته‌ها جلوگیری شود. هر سکو باید به آرامی از جای خود خارج شده و به محل امنی برای انبارش منتقل شود.
بیشتر بخوانید: فرق اسکافلد و داربست چیست؟
۵. جداسازی نرده‌های محافظ و میله‌های ضربه‌گیر
نرده‌های محافظ و میله‌های ضربه‌گیر (Handrails و Toe Boards) که برای ایمنی کارگران روی هر طبقه نصب شده‌اند، باید به ترتیب از بالا به پایین و قبل از جداسازی قاب‌های اصلی برداشته شوند. این کار به نوبه خود از دسترسی‌های غیرضروری و خطرات احتمالی در حین جداسازی جلوگیری می‌کند.
۶. جداسازی قاب‌ها و لوله‌های عمودی و افقی
این مرحله اصلی‌ترین بخش جمع‌آوری داربست است. قاب‌های عمودی (Vertical Frames) و لوله‌های افقی (Horizontal Ledgers/Transoms) باید به صورت طبقه‌ای و از بالا به پایین جدا شوند. این کار باید با دقت فراوان و با رعایت اصول ایمنی انجام شود. هر بخش پس از جداسازی باید به آرامی به پایین منتقل شده و به محل انبارش منتقل گردد. این مرحله معمولاً نیازمند هماهنگی دقیق بین تیم کاری است.
- انتقال ایمن قطعات به پایین: پس از جداسازی هر قطعه، باید به شیوه‌ای ایمن به سطح زمین منتقل شود. استفاده از بالابرها، جرثقیل‌ها یا طناب‌های مخصوص برای این کار ضروری است تا از سقوط قطعات و آسیب‌دیدگی افراد جلوگیری شود. هرگز قطعات را به پایین پرتاب نکنید.
- بسته‌بندی و انبارش: پس از انتقال به زمین، قطعات داربست باید به دقت بسته‌بندی و دسته‌بندی شوند. این کار نه تنها به حفظ قطعات کمک می‌کند، بلکه فرآیند نصب مجدد در آینده را نیز آسان‌تر می‌سازد. قطعات آسیب‌دیده باید از قطعات سالم جدا شوند.
۷. تمیزکاری و بازرسی نهایی محل
پس از جمع‌آوری کامل داربست، محل باید به طور کامل تمیز و بازرسی شود تا از عدم وجود هرگونه قطعه یا زباله اطمینان حاصل گردد. این مرحله شامل بررسی سطح زمین برای اطمینان از عدم آسیب به آن و همچنین بررسی هرگونه تغییرات در محیط اطراف می‌شود.
بیشتر بخوانید: حداکثر فاصله جک های سقفی
هشدارهای ایمنی حیاتی در زمان بستن اسکافلد
رعایت نکات ایمنی در فرآیند بستن داربست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نادیده گرفتن این نکات می‌تواند منجر به حوادث جبران‌ناپذیر شود.
- آموزش و صلاحیت تیم: تمامی افرادی که در عملیات بستن داربست شرکت می‌کنند، باید آموزش‌های لازم را دیده باشند و دارای صلاحیت کافی باشند. افراد ناآشنا با اصول داربست‌بندی نباید اجازه ورود به محل کار را داشته باشند.
- استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE): کلاه ایمنی، دستکش‌های محافظ، کفش ایمنی، عینک ایمنی و هارنس ایمنی (در صورت لزوم) باید توسط تمام کارگران مورد استفاده قرار گیرد. این تجهیزات جان کارگران را در برابر خطرات احتمالی محافظت می‌کند.
- بررسی ابزار و تجهیزات: قبل از شروع کار، تمامی ابزارها و تجهیزات مورد نیاز باید به دقت بازرسی شوند تا از سالم بودن و کارایی آنها اطمینان حاصل شود. هرگونه ابزار معیوب یا آسیب‌دیده باید فوراً کنار گذاشته شود.
- شرایط آب و هوایی: هرگز در شرایط آب و هوایی نامساعد مانند باد شدید، باران سنگین، یخبندان یا رعد و برق اقدام به بستن داربست نکنید. این شرایط می‌توانند منجر به از دست دادن تعادل، سقوط و حوادث جدی شوند.
- منطقه خطر (Fall Zone): منطقه‌ای در اطراف داربست باید به عنوان “منطقه خطر سقوط” مشخص و با علائم هشداردهنده از سایر قسمت‌ها مجزا شود. افراد غیرمجاز نباید وارد این منطقه شوند.
- نظارت مستمر: یک ناظر یا سرپرست کارآزموده باید در تمام طول عملیات بستن داربست حضور داشته باشد و بر اجرای صحیح مراحل و رعایت نکات ایمنی نظارت کند.
- عدم عجله: بستن داربست یک فرآیند زمان‌بر است که نیاز به دقت و صبر دارد. هرگز برای اتمام سریع‌تر کار عجله نکنید؛ عجله کردن می‌تواند منجر به خطاهای فاحش و حوادث جبران‌ناپذیر شود.
- تغییرات ساختاری: اگر در حین عملیات بستن داربست متوجه هرگونه تغییر ساختاری، آسیب به قطعات یا ناپایداری شدید، فوراً کار را متوقف کرده و موضوع را به ناظر اطلاع دهید. هرگز سعی نکنید خودتان اقدام به رفع مشکل کنید.
چرا انتخاب تولیدکننده مناسب قطعات فلزی اهمیت دارد؟
کیفیت قطعات داربست، چه در زمان نصب و چه در زمان جمع‌آوری، نقش حیاتی در ایمنی و پایداری آن ایفا می‌کند. استفاده از قطعات فلزی بی‌کیفیت و غیر استاندارد می‌تواند منجر به خم شدن، شکستگی و در نهایت سقوط داربست شود. به همین دلیل، انتخاب یک تولیدکننده معتبر و با تجربه در زمینه قطعات فلزی بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: میزان تحمل جک سقفی
فیدار فلز: بزرگترین تولید کننده قطعات فلزی
در صنعت ساخت و ساز، کیفیت حرف اول را می‌زند. فیدار فلز به عنوان بزرگترین تولید کننده قطعات فلزی در ایران، با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا و استانداردهای بین‌المللی، محصولاتی با بالاترین کیفیت و دوام را عرضه می‌کند. تعهد فیدار فلز به نوآوری، کیفیت و رضایت مشتری، این شرکت را به انتخابی مطمئن برای تامین قطعات داربست و سایر سازه‌های فلزی تبدیل کرده است. با انتخاب قطعات فیدار فلز، شما نه تنها بر روی استحکام و دوام سرمایه‌گذاری می‌کنید، بلکه ایمنی پروژه‌های خود را نیز تضمین می‌نمایید.
سخن پایانی
همانطور که دیدید، نحوه بستن اسکافلد یک فرآیند دقیق و چند مرحله‌ای است که نیازمند دانش فنی، مهارت عملی و مهم‌تر از همه، رعایت اکید اصول ایمنی است. از برنامه‌ریزی اولیه تا جمع‌آوری نهایی و انبارش قطعات، هر مرحله باید با دقت و وسواس انجام شود. به یاد داشته باشید که ایمنی در محل کار یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت مطلق است. با پیروی از دستورالعمل‌های ارائه شده در این مقاله و بهره‌گیری از تجهیزات استاندارد و با کیفیت از تولیدکنندگانی همچون فیدار فلز، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که فرآیند جمع‌آوری داربست‌ها به صورت ایمن و کارآمد انجام خواهد شد و محیطی امن برای تمامی افراد درگیر در پروژه فراهم می‌شود.
درخواست مشاوره
اسرع وقت با شما تماس خواهیم گرفت.
دیدگاهتان را بنویسید